Projekt pod kierownictwem:
prof. dr hab. Magdaleny Mączyńskiej

Działalność badawcza prof. dr hab. Magdaleny Mączyńskiej koncentruje się na zagadnieniach dotyczących obecności ludności germańskiej na terenach Europy środkowej i wschodniej. Szczególną pozycję w jej działalności terenowej zajmują badania cmentarzyska w Babim Dole-Borczu w pow. Kartuzy.

Badania wykopaliskowe w Babim Dole prowadzone są od 1978 r. Przebadana została w tym czasie powierzchnia 1,5 ha. Jest to nekropola należąca do grupy cmentarzysk z kurhanami i tzw. kręgami kamiennymi, na której odkryto ponad 120 grobów szkieletowych i ciałopalnych, kilka kurhanów i trzy kręgi kamienne, służące jako miejsca zebrań ówczesnej ludności. Nekropola była użytkowana od początków II w. do około połowy III w. po Chr., a  chowano na niej ludność przybyłą ze Skandynawii, która po około 200 latach wyruszyła na wędrówkę w kierunku Morza Czarnego. Ludność ta identyfikowana jest z Gotami, których najwcześniejsze siedziby na południowym wybrzeżu Bałtyku znajdowały się m. in. na Pojezierzu Kaszubskim, gdzie leży badane cmentarzysko. Jest ono obiektem, na którym część studentów Instytutu Archeologii UŁ  odbywaja praktyki wakacyjne.

Prof. M. Mączyńska zajmuje się równiez problematyką schyłku tzw. okresu wpływów rzymskich. Ówczesnym “znakiem czasu” był rozpad  dwóch wielkich kultur archeologicznych: wielbarskiej w północnej i przeworskiej w południowej i środkowej Polsce. W pierwszej połowie V w. obie te kultury ulegają gwałtownemu załamaniu. Pojawiające się coraz częściej nowe znaleziska, zwłaszcza przedmiotów metalowych, nie wskazują jednak na całkowite wyludnienie tych terenów, a raczej na ewentualne przenikanie nowych, niewielkich grup ludności, szczególnie z dorzecza Łaby i Skandynawii, ale także znad środkowego i dolngo Dunaju.

Na “gockim szlaku” mieszczą się również badania na cmentarzyskach z terenu Krymu. Na szczególną uwagę zasługuje tu cmenatzrysko w Almałyk-dere. Badania na cmentarzysku prowadzone były przez Uniwersytet w Symferopolu na Krymie przy współpracy  Römisch Germanisches Zentralmuseum w Moguncji, Instytutu Archeologii Uniwersytetu w Bonn i Instytutu Archeologii UŁ. W badaniach wykopaliskowych brali udział studenci Instytutu Archeologii UŁ. Cmentarzysko w Almałyk-dere zostało założone przez  Gotów i Alanów, mieszkańców “Krainy Dori”, wspominanej przez greckiego historyka Prokopa z Czarei i leżącej w Górach Krymskich.  Jego najwcześniejsza część wskazuje na silne powiązania z Gotami zamieszkującymi stepy nadczarnomorskie, w VI i VII w. dają się zauważyć silne wpływy bizantyńskie.